۳۵ نکته طلایی در طراحی و اجرای سیستم توزیع آب ساختمان که باید بدانید
نکات مهم در محاسبه، طراحی، اجرا و نظارت بر اجرای سیستم توزیع آب مصرفی در ساختمان
سیستم توزیع آب مصرفی یکی از حیاتی ترین بخش های تاسیسات ساختمان است که کوچکترین خطا در طراحی یا اجرای آن می‌تواند منجر به نشت آب، کاهش فشار، هدر رفت انرژی و حتی آسیب های سازه ای شود. در این مقاله، ۳۵ نکته فنی و اجرایی را بر اساس مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان (تاسیسات بهداشتی) گردآوری کرده ایم تا طراحان، مجریان و ناظران تاسیسات بتوانند با رعایت این اصول، سیستمی بهینه، ایمن و پایدار اجرا کنند.
۱. حداکثر سرعت مجاز آب در کلکتورهای آب سرد و گرم
✅ باید ۱٫۲ متر بر ثانیه (۴ فوت بر ثانیه) باشد.
۲. دسترسی آسان برای سرویس و تعمیرات
✅ لوله کشی باید طوری اجرا شود که امکان تعمیر و نگهداری به راحتی فراهم باشد.
۳. ممنوعیت دفن شیرها در سازه
✅ هیچ شیرآلاتی نباید در کف یا دیوارها دفن شود.
۴. استفاده از قلاف برای عبور لوله ها
✅ در صورت عبور لوله از دیوار یا کف، باید از قلاف با قطر ۲۰ میلی متر بزرگتر استفاده شود.
۵. محافظت لوله های پلیمری از نور خورشید
✅ اگر از لوله های پلیمری استفاده می شود، نباید در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار گیرند.
۶. حداقل قطر لوله‌های آبرسانی
✅ برای روشویی و بیده: ۳/۸ اینچ
✅ برای توالت با فلاش‌والو: ۱ اینچ
۷. حداکثر فشار مجاز پشت شیرها
✅ در حالت سکون آب، فشار نباید از ۴ بار بیشتر باشد.
۸. نصب شیر فشارشکن در صورت نیاز
✅ اگر فشار آب بیش از ۴ بار باشد، باید از شیر فشارشکن استفاده شود.
۹. کنترل دمای آب گرم مصرفی
✅ باید بین ۴۰ تا ۶۰ درجه سانتیگراد باشد (به جز مهد کودک، دبستان و آسایشگاه ها).
۱۰. الزامات لوله های فولادی گالوانیزه
✅ برای لوله‌های تا قطر ۲ اینچ، از اتصالات برنجی یا برنزی دنده ای استفاده شود.
۱۱. جنس فلنج ها در لوله کشی گالوانیزه
✅ باید از چدن چکش خوار یا فولاد گالوانیزه باشد.
۱۲. ممنوعیت خم کاری لوله های گالوانیزه
✅ به هیچ وجه نباید این لوله ها خم شوند.
۱۳. استفاده صحیح از مواد آب بندی
✅ فقط روی دنده های خارجی لوله ها اعمال شود.
۱۴. جلوگیری از تغییر ناگهانی سطح مقطع لوله
✅ اتصالات باید به گونه ای باشد که تغییر ناگهانی در جریان آب ایجاد نکند.
۱۵. رعایت دستورالعمل کارخانه سازنده در لوله کشی غیر فلزی
✅ نوع و محل بست ها باید مطابق استانداردهای سازنده باشد تا شرایط انقباض و انبساط برای آن فراهم شود.
۱۶. استفاده از اتصالات بازشو برای مخازن و دستگاه ها
✅ باید از مهره ماسوره یا فلنج استفاده شود.
۱۷. فاصله مجاز مهره ماسوره و فلنج ها در آیتم قبل
✅ نباید بیشتر از ۳۰ سانتی متر باشد.
۱۸. دسترسی آسان به شیرهای قطع و وصل
✅ باید به راحتی قابل تعمیر یا تعویض باشند.
۱۹. حجم مخزن ذخیره آب در ساختمان ها
✅ برای ساختمان های بیش از ۴ طبقه و یا بیش از ۱۰ واحد، حداقل ۱۵۰ لیتر به ازای هر نفر در نظر گرفته شود.
۲۰. ممنوعیت نصب مستقیم پمپ روی لوله انشعاب شهری
✅ به هیچ وجه نباید پمپ و یا بوستر پمپ آبرسانی مستقیماً به لوله آب شهر متصل شود.
۲۱. جلوگیری از اتصال مستقیم آب آشامیدنی و غیر آشامیدنی
✅ مگر با نصب تجهیزات ضد برگشت آب.
۲۲. حداکثر دمای طراحی شبکه آب گرم
✅ نباید بیش از ۶۰ درجه سانتیگراد باشد.
۲۳. حداکثر فشار طراحی شبکه آب گرم
✅ باید ۱۰ بار (۱۰۰ متر ارتفاع آب) باشد.
۲۴. عایق کاری لوله های آب گرم
✅ برای جلوگیری از اتلاف انرژی، حتماً از عایق مناسب استفاده شود.
حداقل ضخامت عایق لوله های آب گرم مصرفی بر طبق مبحث ۱۶ مقررات ملی ساختمان
۲۵. اتصال شیر آب گرم به لوازم بهداشتی
✅ باید در سمت چپ نصب شود.
۲۶. حداقل حجم منبع آب گرم برای هر نفر
✅ ۳۷.۵ لیتر در واحدهای مسکونی.
۲۷. حداکثر فشار کار مجاز منبع آب گرم
✅ ۱۰ پاسکال و شیر اطمینان باید در ۹۹ درجه سانتیگراد عمل کند.
۲۸. پر کردن سیستم با آب و هواگیری قبل از تست
✅ قبل از تست نشت یابی، سیستم باید کاملاً از هوا تخلیه شود.
۲۹. فشار تست نشت یابی
✅ حداقل ۱۰ بار به مدت ۱ ساعت.
۳۰. تکرار تست در صورت وجود نشتی
✅ پس از رفع نشتی، تست باید مجدداً انجام شود.
۳۱. تست نهایی پس از نصب شیرآلات
✅ سیستم باید دوباره پر از آب شده و از عدم نشتی اطمینان حاصل شود.
۳۲. کنترل سرعت جریان آب برای جلوگیری از ضربه قوچ
✅ کاهش استفاده از زانویی های ۹۰ درجه و کنترل سرعت آب.
۳۳. استفاده از اتصالات استاندارد در لوله کشی گالوانیزه
✅ برای سایز های مختلف، نوع اتصالات (دنده ای یا فلنجی) باید رعایت شود.
۳۴. حداقل فشار آب در پشت شیر ها بر طبق جدول زیر
حداقل فشار مورد قبول پشت شیر های لوازم بهداشتی
۳۵. الزامات شیرهای تخلیه و اطمینان
✅ باید در دسترس و قابل تست باشند.
نتیجه :
رعایت این ۳۵ نکته تضمین کننده اجرای یک سیستم توزیع آب ایمن و بهینه است.
شرکت تاسیساتی آذر رانش موتور با عملکردی درخشان در طراحی و اجرای سیستم های آب رسانی و تاسیساتی، پیشرو در ارائه خدمات فنی و تخصصی در ارائه سیستم های تاسیساتی در تهران
📞 برای مشاوره رایگان با متخصصان آرمیکام تماس بگیرید
